Aleksandra Brzuzy mówiła o pracy nad przekładami tekstów, które wymagają nie tylko warsztatowej precyzji, ale też emocjonalnej odporności.
„Plan naprawy Ukrainy” jest satyrą, zamkniętą w rodzajowe scenki, na absurdalną rzeczywistość i szarą codzienność Ukrainy. Natomiast „Brud” to książka o wojnie widzianej od środka – o codzienności frontu, o rutynie, która dla jednych staje się pracą, a dla innych obowiązkiem wobec ojczyzny. Proza ta dotyka problemu wojny Rosji z Ukrainą tuż po aneksji Krymu, obnażając realia tego konfliktu. Sajgon, bazując na własnym doświadczeniu, pisze ze szczerością, ale i z ironią, która chwilami staje się formą obrony przed absurdem rzeczywistości. Tłumaczka podkreślała, że jednym z największych wyzwań było oddanie uzasadnionego brutalizmu języka – surowego, miejscami wulgarnego, lecz prawdziwego. W przekładzie, jak zaznaczyła, starała się zachować rytm i ton oryginału, nie wygładzając jego chropowatości.
Ten język nie pozwala na dystans – mówiła – trzeba wejść w jego brud, by zrozumieć, czym jest wojna dla tych, którzy w niej tkwią na co dzień.
Tłumacz przekłada tekst, zwracając uwagę nie tylko na znaczenie słów, ale też na zachowanie stylu, rytmu i emocji autora. To on powinien ocenić, a wymaga to ogromnego wyczucia, na ile i w jakim stopniu może ingerować w oryginał.
Bardzo istotne jest przede wszystkim zrozumienie intencji autora, umiejętność oddania jego stylu pisarskiego i kontekstu dzieła – powiedziała Aleksandra Brzuzy.
Spotkanie było przedstawieniem trudnej roli tłumacza jako świadka – tego, który przenosi doświadczenie z jednego języka na drugi, z jednej wrażliwości w inną. To jedno z tych wydarzeń, które przypominają, że literatura nie jest ucieczką od świata, ale jego uważnym, czasem bolesnym zapisem.
Rozmowę prowadziła dr Beata Baraś.
Spotkanie odbyło się 16 października 2025 roku.
Partnerami Festiwalu są Wydawnictwo Libra PL, Młodzieżowy Dom Kultury w Jaśle i I Liceum Ogólnokształcące im. Króla St. Leszczyńskiego w Jaśle.
Projekt dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury.